|
|
---|
کتابها | مقالهها | نقدنوشتهها | ترجمهها | گفتوگوها |
|
---|---|
» Books
|
جاسازی تيغ سانسور در سَر خسرو ناقد ظاهراً طرحی در "هيئت نظارت بر ضوابط نشر" در ايران در دست تهيه است که بهگفتۀ يک از خبرگزاریهای در ايران، «يکی از موارد تصويبی هيئت نظارت بر ضوابط نشر درباره موضوع ترجمه کتابهای ادبيات داستانی به فارسی بوده است. بر اساس نظرات کارشناسان حوزۀ مميزیِ کتاب، نوع روايتی که از زندگی بيرون از ايران در اين کتابها وجود دارد، با سبک زندگی ايرانی - اسلامی مغايرت دارد. از طرف ديگر مترجم در ترجمه متن بايد به اصل متن وفادار باشد، و اگر بخواهد کاملاً وفادارانه به متن اصلی کار ترجمه را انجام دهد، در مواردی با ضوابط نشر مغايرت خواهد داشت».
بارها پيش آمده است که در خبرها از ترجمۀ کتابی در حوزۀ ادبيات داستانی به فارسی و انتشار آن در ايران مطلع شدهام و چون با کتاب آشنا بودم و آن را به زبان اصلی خوانده بودم، شگفتزده میشدم که چگونه چنين کتابی توانسته است از سدّ مميزی و هفتخوان ادارۀ کتاب وزارت ارشاد بگذرد و مجوز نشر و پخش بگيرد؛ چرا که در متن اصلیِ برخی از اين نوع کتابهای، مواردی را میتوان نشان داد که نه تنها "با سبک زندگی ايرانی - اسلامی مغايرت دارد"، بلکه چنان صحنههايی در آن به تصوير کشيده شده است که هر مميز تازهکار و ناواردی در وزارت ارشاد اسلامی از خواندن آن شاخ در میآورد و اگر به مسئول مافوق خود گزارش دهد، نه تنها به شدت از چاپ کتاب ممانعت میکنند، بلکه پروندۀ و مجوز کار ناشر را لغو خواهند کرد، او را به دادگاه و محاکمه میکشانند و شايد حتی همراه با مترجم کتاب هر دو را روانۀ زندان کنند.
از وحشت اين تصور ترسناک، گهگاه سعی میکنم که به طريقی ترجمۀ فارسی اين نوع کتابها را به دست بياورم تا ببينم مترجم چطور آنها را ترجمه کرده، ناشر با چه جرئتی آماده چاپ آنها شده و ارشاد چگونه اجازۀ انتشار آنها را داده است؟ اينجا نمیخواهم از کتاب خاصی نام ببرم تا مايۀ بدنامی مترجم و ناشری شود و برای خودم دشمنتراشی کنم. اما وقتی ترجمۀ فارسی اين گونه کتابها را میخوانم و با متن اصلی مقايسه میکنم، گذشته از نادرستیها و نارسايیهای ترجمه، تازه متوجه میشوم که ای دلِ غافل! مترجم (شايد هم با کمک ناشر) بخشهايی را که حدس میزده از تنگنای مميزی ارشاد نخواهد گذشت، خودش پيشاپيش حذف کرده و کتاب را از حيز انتفاع انداخته و اين اصل حرفهای و اخلاقی که "مترجم در ترجمه متن بايد به اصل متن وفادار باشد" برايش ارزش چندانی نداشته است. اين که چرا اصولاً دست به ترجمه و انتشار چنين "کتابهای مسئلهدار" زده و اخلاق حرفهای را رعايت نکردهاند، پرسشی است که اغلب با انداختن تمام تقصيرها به گردن وزارت ارشاد فيصله پيدا میکند؛ بدون آن که حتی در خلوت خود، پاسخی برای اين پرسش منطقی داشته باشند که آيا اصولاً در ترجمۀ اين گونه کتابها اجباری در کار بوده است؟
|
|
ا |
© 2003-2015 naghed.net |
---|